Ботулизм - бұл ботулизм таяқшаларымен залалданған және жүйке жүйесінің ауыр зақымдануымен сипатталатын өнімдерді тұтыну нәтижесінде туындайтын тамақтан улану. Қоздырғыштардың тұрақты мекендейтін жері олар саңырауқұлақтарға, жас жемістерге, көкөністерге, суға, содан кейін балықтардың ішегіне және т.б. жерлерде табылады.

Бұл микробтардың дамуы үшiн оттегiнiң болмауы сөзсiз шарт болып табылады, ол тұмшаланып жабылған банкiлерде, нашар қышқылданған қоректiң, қақталған балықтың қалыңдығында болуы мүмкiн. Қатты консистенциялы тамақ өнiмiнде уыттың жиналуы ұялы сипатта болады, сондықтан мұндай өнiмдi пайдаланғандардың бiр бөлiгi ауруға шалдығуы мүмкiн, ал кейбiреуi - жоқ. Консервілердің көпшілігі ботулизм таяқшасын көбейту үшін жақсы қоректік орта болып табылады.

Оларға бірінші кезекте кабак және баклажан уылдырығы, консервіленген қызылша мен сәбіз, ет, балық, саңырауқұлақ консервілері жатады.

Ботулизм таяқшаларымен өндірілетін токсин әсер ету күші бойынша барлық басқа бактериялық токсиндер мен химиялық улардан асып түседі. Ол сыртқы ортаның әсеріне төзімді және 10 - 15 минут қайнатқан кезде ғана бұзылады.

Ботулизм кезіндегі инкубациялық кезең 2 - 8 сағатты құрайды, бірақ 10 - 14 күнге созылуы мүмкін! Көптеген жағдайларда ботулизм өткір басталады. Әлсіздік, бұлшық ет әлсіздігі, бас айналу, бас ауыруы, ауыздың құрғауы пайда болады. Бастапқы кезеңде жүрек айну, құсу, кейде іштің ауыруы байқалуы мүмкін. Аурудың алғашқы екі тәулігі ішінде көру қабілетінің бұзылуы пайда болады: көздің алдында пелена немесе тор, көз алмаларының дірілдеуі, қабақтардың түсуі, көздің екіге бөлінуі. Дауыс әлсіз болып, жұту мен тыныс алу қиынға соғады. Аурудың ауыр ағымында тыныс алудың айқын бұзылуы пайда болады. Тыныс алудың бұзылуы мен тоқтауы - ботулизм кезіндегі өлімнің ең көп таралған себептері.

Ботулизмге қарсы антитоксикалық сарысу тиімді емдеу құралы болып табылады.

Ботулизмнің алдын алу-үй дайындамаларын дайындау және сақтау технологиясын сақтау; көкөністер мен саңырауқұлақтарды мұқият жуыңыз, тұз бен сірке суын азайтпаңыз, термиялық өңдеу уақытын қысқартпаңыз және салқын жерде сақтаңыз; балық, ет және көкөніс консервілерін термиялық өңдеуден өткізіңіз; сатып алудан бұрын және тамақтана